Bảo tàng di sản văn hóa Mường được xây dựng trên một ngọn đồi nhỏ cao ráo, độc lập, có tầm nhìn thông thoáng trong thung lũng đá vôi với diện tích khoảng 5 ha tại phường Thống Nhất, tỉnh Phú Thọ. Nơi đây từng là nơi sinh sống của người Mường thời xa xưa và cũng là bảo tàng tư nhân đầu tiên tại Việt Nam.
Cổng vào Bảo tàng di sản văn hóa Mường (Ảnh: NAG Tùng Vy)
Bảo tàng Di sản văn hóa Mường là địa chỉ lưu giữ những giá trị văn hóa, nét đẹp của người dân tộc Mường ở Hòa Bình cũ, là nơi để du khách có dịp tham quan, khám phá thêm về nền văn hóa dân tộc khi đến thăm Phú Thọ.
Hiện Bảo tàng trưng bày khoảng 5.000 hiện vật các loại, trong đó có những cổ vật quý như trống đồng, chiêng, đồ gốm cổ có niên đại cách đây hàng ngàn năm. Bằng cách trang trí guồng nước ngay tại lối vào, bảo tàng như tái hiện lại môi trường sống của người dân tộc Mường một cách sinh động. Cồng chiêng, tượng gỗ cũng được trang trí tinh tế giúp nổi bật nét văn hóa và lối sống của người Mường thời xưa.
Du khách tham quan nhà trưng bày cổ vật (Ảnh: Bích Ngọc)
Bảo tàng được trưng bày, chia thành 4 khu vực, trong đó bao gồm: Khu tái hiện, Khu trưng bày, Không gian nghệ thuật “Muong studio” và Thư viện bảo tàng di sản văn hóa Mường.
Khu tái hiện bao gồm 4 ngôi nhà sàn là nhà Lang, nhà Âu, nhà Nóc và nhà Nóc Trọi. Mỗi ngôi nhà đều được làm từ những nguyên liên tự nhiên như gỗ, nứa, tre, lá cây,… vừa quen thuộc, vừa thẩm mỹ với người Mường. Mỗi ngôi nhà là đại diện cho một tầng lớp trong xã hội Mường.
Nhà Lang: Là nhà dành cho gia cấp thống trị, quyền lực nhất dân tộc Mường
Nhà Âu: Là nhà dành cho người giúp việc của nhà Lang
Nhà Nóc: Là nhà dành cho tầng lớp bình dân
Nhà Nóc Trọi: Là nhà dành cho tầng lớp nghèo nhất
Nhà Lang – nhà dành cho gia cấp thống trị, quyền lực nhất dân tộc Mường (Ảnh: Bích Ngọc)
Khu trưng bày của bảo tàng di sản văn hóa Mường có nhiều phòng trưng bày chuyên đề và cố định. Bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng nhiều hiện vật quý giá và liên quan đến đời sống kinh tế, văn hóa của người Mường, như dụng cụ dệt, dụng cụ săn bắn, ngư cụ, phòng tang lễ, đồ gia dụng và xe chở nước.
Không gian nghệ thuật “Muong studio” là một điểm đến thú vị mà bạn không thể bỏ qua khi tham quan bảo tàng di sản văn hóa Mường. Tại đây trưng bày rất nhiều tác phẩm nghệ thuật như hội họa, điêu khắc và nghệ thuật sắp đặt… Đến đây bạn sẽ có cơ hội được tìm hiểu nhiều nghệ sĩ trong và ngoài nước.
Thư viện bảo tàng di sản văn hóa Mường là nơi bạn có thể đọc hơn 5.000 cuốn sách với nhiều thể loại khác nhau như Văn học, Lịch sử, Khoa học kỹ thuật,… Đặc biệt là những cuốn sách về Văn hóa dân tộc Mường. Bất kể bạn là ai, đây đều là nơi phù hợp cho nhu cầu tìm hiểu kiến thức của bạn.
Đặc biệt, tại bảo tàng còn trưng bày chuyên đề về chiêng Mường gồm các loại cồng chiêng, dòng chiêng Mường với tổng số trên 100 chiếc, trong đó có chiêng cổ đường kính 70cm, đồng thời trưng bày hàng ngàn cổ vật của Lang Mường xưa.
Ngoài việc trưng bày hiện vật, Bảo tàng Di sản văn hóa Mường còn là địa điểm thường xuyên diễn ra các hoạt động dịch vụ du lịch, văn hóa, trải nghiệm và là nơi để tổ chức các lớp truyền dạy cách sử dụng Chiêng Mường cho thế hệ trẻ.
Không gian bảo tàng mang đến cho du khách có thêm những cảm nhận sâu sắc về đời sống tinh thần, phong tục tập quán, kinh tế – xã hội, văn hóa đặc trưng của người Mường qua nhiều thế kỷ. Bảo tàng di sản Văn hoá Mường hứa hẹn sẽ trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách, không chỉ vừa có thể tổ chức dã ngoại mà còn khám phá những điểm nổi bật về văn hóa Mường. Hãy đến với bảo tàng di sản văn hóa Mường để hòa mình vào thiên nhiên trong lành và tận hưởng không gian tuyệt vời tại đây cùng những người thân yêu nhé./.
Hình ảnh một số hiện vật trưng bày tại Bảo tàng: (Ảnh: Bích Ngọc)
Bài: Bích Ngọc – Trung tâm TTXT Du lịch
Ảnh: Bích Ngọc, NAG Tùng Vy