Về khu Chuôi xã Khả Cửu (Thanh Sơn), thấp thoáng những ngôi nhà sàn nằm nép mình sau những dãy núi. Tiếng suối chảy róc rách, những chiếc cọn nước vẫn miệt mài gánh nước lên đồng ruộng. Cuộc sống của đồng bào Mường nơi đây vẫn giữ được nếp sinh hoạt đặc trưng vốn có. Đây là một trong số ít địa phương của huyện Thanh Sơn hiện còn lưu giữ khá đầy đủ những phong tục, tập quán, những nếp sinh hoạt truyền thống của đồng bào Mường. Các hình thức diễn xướng dân gian độc đáo như Diễn tấu cồng chiêng, múa sênh tiền, đâm đuống, chạm ống, múa trống đu… của đồng bào Mường cũng vẫn được duy trì đến ngày nay. Chị Hà Thị Lập – xóm Chuôi – Khả Cửu – Thanh Sơn cho biết: những bản sắc của cha ông để lại tôi muốn sau này con cháu mình biết đến nên gia đình tôi vẫn lưu giữ như tục đâm đuống, sảy gạo, xay lúa.

Thanh Sơn là vùng đất cổ, cùng với bề dày truyền thống lịch sử thì nơi đây vẫn còn tồn tại và lưu giữ nhiểu giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc . Để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc trên địa bàn, huyện Thanh Sơn luôn khuyến khích, tạo điều kiện cho việc sưu tầm, bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc gắn liền với xây dựng đời sống văn hóa góp phần bài trừ các hủ tục lạc hậu. Hàng năm, cùng với công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của người dân; cấp ủy, chính quyền các cấp cũng thường xuyên thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ trong bảo tồn, gìn giữ văn hóa truyền thống . Trên cơ sở chú trọng khai thác các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn, huyện Thanh Sơn đang dần hình thành khu du lịch cộng đồng nhằm kết nối các tua, tuyến du lịch để quảng bá, giới thiệu hình ảnh quê hương đến với du khách:

Ông Hà Văn Kỳ – Phó Chủ tịch UBND xã Khả Cửu – Thanh Sơn: Hàng năm ngày lễ tết, bà con vẫn tổ chức hát múa như hát ví hát giang, vẫn duy trì nhà sàn, bếp lửa, các vật dụng sinh hoạt như ớp, hông sôi, cọn nước. Hiện nay xã đã thành lập được câu lạc bộ trình diễn văn hóa dân tộc Mường, đồng thời địa phương đang xây dựng điểm du lịch cộng đồng để du khách có thể trải nghiệm cuộc sống cũng như bản sắc văn hóa của đồng bào Mường. Trong thời gian tới chúng tôi hướng sẽ chỉ đạo các tổ chức, các ngành đoàn thể tuyên truyền vận động bà con tiếp tục duy trì, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Mường.

Tuy nhiên để bảo tồn và phát huy các giá trị văn của đồng bào các dân tộc huyện Thanh Sơn, ngoài sự quan tâm, tạo điều kiện của chính quyền địa phương thì cần đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá di sản, nâng cao nhận thức về các giá trị di sản văn hóa cho cộng đồng cư dân để người dân có ý thức chủ động trong bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá truyền thống.

(Theo: Hà Trang – Đài TT Thanh Sơn)